Kortykotomia – czym jest? Jak przebiega? Wskazania do zabiegu

Kortykotomia to coraz częściej stosowana procedura chirurgiczna, która wspiera i przyspiesza leczenie ortodontyczne. Choć sama nazwa może brzmieć nieco skomplikowanie, dla wielu pacjentów jest to zabieg, który pozwala znacząco skrócić czas noszenia aparatu ortodontycznego i poprawić efekty leczenia. Czym dokładnie jest kortykotomia, jak przebiega i kiedy się ją wykonuje? Wyjaśniamy krok po kroku.

Designed by Freepik

Kortykotomia to zabieg chirurgiczny polegający na delikatnym nacięciu zewnętrznej warstwy kości otaczającej zęby – tzw. blaszki zbitej. Celem procedury nie jest usunięcie części kości, a jedynie jej powierzchowne przecięcie, co ma na celu stymulację procesów przebudowy kości (remodelingu). Dzięki temu zęby mogą przesuwać się szybciej, a leczenie ortodontyczne staje się bardziej efektywne. 

Zabieg może być wykonany zarówno w obrębie szczęki, jak i żuchwy – w zależności od miejsca, w którym planowane są zmiany ortodontyczne. Najczęściej stosuje się ją w leczeniu złożonych wad zgryzu, które wymagają dużych przemieszczeń zębów lub w sytuacjach, gdy leczenie klasyczne trwałoby zbyt długo.

Zabieg przeprowadzany jest przez chirurgia szczękowo-twarzowego, często we współpracy z ortodontą prowadzącym leczenie. Przebieg procedury wygląda zazwyczaj następująco:

• Konsultacja i plan leczenia – chirurg analizuje zdjęcia RTG, tomografię CBCT oraz plan ortodontyczny.
  
• Znieczulenie miejscowe – zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu jest bezbolesny.
• Znieczulenie ogólne – zalecane , gdy wykonuje się zabieg jednoczasowo w obrębie szczęki i żuchwy. Przeprowadzenie kortykotomii w znieczuleniu ogólnym daje możliwość poszerzenia zabiegu np. o ekstrakcje nieprawidłowo rosnących zębów mądrości lub zabiegi implantacji.
  
• Nacięcie dziąsła i kortykotomii – chirurg wykonuje małe nacięcia w kości, najczęściej za pomocą cienkiego mikronarzędzia lub piezosurgery.
• Zaopatrzenie rany i zszycie – dziąsło jest zaszywane, a pacjent otrzymuje zalecenia pozabiegowe

Całość trwa zazwyczaj od 45 do 90 minut, w zależności od rozległości zabiegu.

Dzięki zastosowaniu znieczulenia miejscowego sam zabieg jest bezbolesny. Po jego zakończeniu może pojawić się niewielki obrzęk i dyskomfort, porównywalny do tego po usunięciu zęba mądrości. Objawy mijają zazwyczaj w ciągu kilku dni. W razie potrzeby pacjent może stosować zalecone środki przeciwbólowe.

Kortykotomia nie jest zabiegiem pierwszego wyboru – stosuje się ją w określonych przypadkach, kiedy klasyczne leczenie ortodontyczne może okazać się zbyt długie lub nieskuteczne. Kortykotomia jest zabiegiem najczęściej wykonywanym u osób dorosłych, u których zakończył się już naturalny rozwój kości. Do głównych wskazań należą:

• Złożone wady zgryzu wymagające dużych przemieszczeń zębów.
• Skrócenie czasu leczenia ortodontycznego – szczególnie u dorosłych pacjentów.
• Leczenie interdyscyplinarne – np. przygotowanie do protetyki lub implantacji.

Przygotowanie pacjentów do zabiegu z zakresu chirurgii ortognatycznej – bardzo często deformacjom kostnym towarzyszą znaczne nieprawidłowości ustawienia zębów ( stłoczenia, zatrzymane zęby). W takich przypadkach kortykotomia jest przeprowadzana na początku leczenia ortodontycznego, co znacznie skraca czas przygotowania pacjenta do zabiegu ortognatycznego ( nawet dwu – trzykrotnie). Zabieg ortognatyczny przywraca harmonijne proporcje w rysach twarzy.

Choć kortykotomia jest bezpiecznym i skutecznym zabiegiem, nie każdy pacjent może zostać jej poddany. Przeciwwskazania obejmują m.in.:

• choroby ogólne, np. niekontrolowana cukrzyca, choroby autoimmunologiczne,
• aktywne stany zapalne w jamie ustnej,
• zaawansowaną chorobę przyzębia,
• zbyt cienką warstwę kości otaczającej zęby.

Po zabiegu kortykotomii pacjent powinien stosować się do zaleceń lekarza:

• unikać twardych pokarmów przez kilka dni,
• utrzymywać higienę jamy ustnej z wykorzystaniem łagodnych płukanek,
• przyjmować przepisane leki przeciwzapalne lub antybiotyki (jeśli są konieczne),
• zgłosić się na kontrolę i usunięcie szwów.

Pełna rekonwalescencja trwa zazwyczaj od 1 do 2 tygodni, jednak aktywność ortodontyczna może być wznowiona niemal natychmiast po zabiegu – i to z przyspieszonym efektem.

Najważniejszą korzyścią z wykonania kortykotomii jest znaczne przyspieszenie leczenia ortodontycznego – nawet o 30-50%. Dodatkowo:

• poprawia przewidywalność efektów leczenia,
• zmniejsza ryzyko resorpcji korzeni zębów,
• ułatwia przesuwanie zębów w trudnych przypadkach,
• może skrócić czas noszenia aparatu ortodontycznego nawet o kilka miesięcy.

W naszej klinice chirurgii szczękowo-twarzowej w Raszynie k. Warszawy wykonujemy zabiegi kortykotomii we współpracy z ortodontami, wykorzystując nowoczesne metody piezochirurgii i technologię 3D (CBCT). Zapewniamy pełne bezpieczeństwo, precyzyjną diagnostykę oraz komfortowy przebieg zabiegu. Dzięki doświadczeniu naszego zespołu pomagamy pacjentom szybciej osiągnąć wymarzony uśmiech.

Jeśli chcesz dowiedzieć się, czy kortykotomia jest odpowiednia w Twoim przypadku – umów się na konsultację z naszym specjalistą.